Nếu bạn bị mụn trứng cá nặng và phải thường xuyên ghé thăm bác sĩ thì chắc chắn đã “nhẵn mặt” với các thể loại thuốc bôi trị mụn chứa thành phần Retinoids (mà cụ thể ở đây là Tretinoin) như Locacid hay Differin. Thế nhưng đối với phần đông người tiêu dùng trong giới làm đẹp thì Tretinoin vẫn chưa được biết đến nhiều mà chỉ phổ biến chủ yếu với các bác sĩ da liễu. Lý do là vì Tretinoin – kể cả đường uống hay đường bôi ngoài da đều không thuộc sản phẩm không kê đơn (over-the-counter/OTC) mà bắt buộc phải có sự thăm khám của bác sĩ, kê đơn thuốc, có phác đồ trị liệu hẳn hòi mới được mua về dùng (tại Mỹ). Riêng chỉ có Differin Gel 0.1% (adapalene) là được FDA cấp phép sử dụng trong các chế phẩm OTC kể từ năm 1980, tức là không cần phải kê đơn. Vì vậy, phần đông chúng ta chỉ được biết đến và sử dụng các phái sinh khác của Vitamin A (Retinoids) trong mỹ phẩm không kê toa điển hình như Retinol, Retinyl Pamitate, Retinaldehyde. Thế nhưng, bạn cần phải biết rằng, Tretinoin không chỉ có mỗi công dụng điều trị mụn. Kể từ lần đầu tiên được giới thiệu ra thị trường, Retinoids nói chung và Tretinoin nói riêng đã được công nhận như là một loại cure-all tức là có khả năng giải quyết được hầu hết các vấn đề về da như mụn, thâm nám, lão hoá, nếp nhăn… Nhiều bác sĩ da liễu xem Tretinoin như là một “tiêu chuẩn vàng” để có được làn da đẹp mịn màng, không mụn, không thấy lỗ chân lông và không nếp nhăn, gần như có thể nói là “không tì vết” như nhiều người luôn ao ước. Hôm nay trong bài viết này, team Obagi Medical sẽ nói kĩ hơn về Tretinoin – phái sinh mạnh nhất của Vitamin A đường bôi, vì sao lại tốt và vì sao bạn nên sở hữu một tuýp kem bôi chứa Tretinoin từ ngay bây giờ cho công cuộc chống lão hoá dài hạn của mình. Cùng tìm hiểu ngay nhé.
1. RETINOIDS
Trước tiên, hãy cùng nhắc lại một chút về Retinoids. Đây là tên gọi chung của các phái sinh Vitamin A được sử dụng trong các sản phẩm chăm sóc da. Tác dụng nổi bật nhất của Retinoids phải kể đến chính là trị mụn và chống lão hoá (chỉ riêng 2 thằng này đã đủ ám ảnh hết cả đời rồi còn gì?).
Cụ thể hơn về cơ chế hoạt động của Retinoids như sau:
- Trị mụn: Retinoids thúc đẩy quá trình sừng hoá của da, tăng cường tốc độ bong tróc tế bào chết, từ đó làm thông thoáng các lỗ chân lông bị tắc, giảm thiểu tình trạng tế bào chết ứ đọng dẫn đến bít tắc lỗ chân lông sinh ra mụn. Đồng thời, Retinoids cũng làm giảm tuyến dầu trên da, ngăn chặn việc dầu thừa tiết ra quá nhiều trở thành “mồi ngon” cho vi khuẩn gây mụn P.Acnes. Retinoids cũng có tác dụng chống sưng tấy, kháng khuẩn nên rất hữu hiệu trong việc trị mụn.
- Chống lão hoá: Đối với nguyên bào sợi tức những tế bào giúp sản sinh ra chất nền nâng đỡ cấu trúc da, retinoid có tính chất kích thích mạnh sự tăng trưởng của nguyên bào sợi và quá trình tổng hợp tiền sợi collagen thông qua việc ức chế protein tiêu hủy collagen MMP do quá trình lão hóa theo tuổi và nắng. Do tác động bảo vệ da trước sự phân hủy collagen do MMP nên trên, nên retinoid mang lại hiệu quả trẻ hóa da dài lâu và bảo vệ da trước quá trình lão hóa da diễn ra hàng ngày.
Tất cả các phái sinh thuộc nhóm Retinoids đều mang trong mình 2 khả năng tuyệt vời nêu trên. Tuy nhiên, không phải sản phẩm Retinoids nào cũng có hiệu quả. Bởi lẽ khi thoa lên da, Retinoids cần phải chuyển hoá thành Retinoic Acid mới có thể hoạt động và cải thiện làn da. Do vậy, nếu bạn sử dụng một dạng Retinoids yếu như Retinyl Palmitate, chúng phải mất một quá trình dài để trở thành Retinoic Acid như sau:
Retinyl palmitate -> Retinol -> Retinaldehyde -> Retinoic Acid.
Trong mỗi quá trình chuyển hóa, một phần các chất sẽ hao hụt, vì vậy, càng nhiều các bước chuyển hóa, tác dụng cuối cùng thể hiện trên da sẽ càng yếu.
Quay lại với Tretinoin ban đầu. Nếu bạn nhìn lên chuỗi quá trình chuyển hoá bên trên, thì Tretinoin thực chất là Retinoic Acid. Do đó mà Tretinoin không cần phải thông qua bất kì quá trình chuyển hoá nào, không hề phụ thuộc vào độ pH để có thể hoạt động như các phái sinh khác thuộc Retinoids. Suy ra, khi bôi lên da Tretinoin sẽ có thể phát huy được 100% tác dụng, giúp cải thiện da tối đa.
Cũng cần phải nhấn mạnh rằng, Tretinoin là sản phẩm Retinoids đầu tiên được FDA Mỹ đã công nhận khả năng chống lão hoá và giảm thiểu các dấu hiệu lão hóa.
Trong một nghiên cứu về việc “Sử dụng retinoic acid đường bôi để điều trị tổn thương da do ánh nắng mặt trời” được công bố trên NCBI (link chi tiết tại đây), đã có 20 bệnh nhân có làn da bị tổn thương da mãn tính do nắng được đưa vào thử nghiệm để so sánh hiệu quả của kem bôi chứa 0,05% Tretinoin và giả dược (không chứa Tretinoin), mỗi ngày thoa một lần trong vòng 12 tuần liên tiếp. Và kết quả sau 12 tuần điều trị với Tretinoin đã mang lại “những cải thiện đáng kể về nếp nhăn quanh mắt, nếp nhăn quanh miệng và má, nếp nhăn ở vùng da tay và tình trạng vàng da tay.”
Tiếp tục một nghiên cứu khác về khả năng cải thiện da lão hoá sớm do ánh nắng mặt trời (photoaging skin) được công bố trên NCBI. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng Tretinoin đã mang đến “sự cải thiện đáng kể tình trạng da lão hoá do ánh nắng” trên làn da của 14 trong 15 người tham gia thử nghiệm, so với những người tham gia sử dụng kem giả dược.
Ngoài ra, còn nhiều nghiên cứu khác kể từ cuối những năm 80 đến nay đã chứng minh được công dụng của Tretinoin trong điều trị chống lão hoá.
Nói tóm lại, thay vì bạn mất thời gian cho những sản phẩm dưỡng da nhẹ nhàng “sương sương” mà mãi không thấy da cải thiện, tại sao không thử nâng cấp level skincare của mình lên một tầm cao hơn với trải nghiệm có phần “hardcore” từ Tretinoin? Bởi lẽ “có công mài sắt có ngày nên kim”, sau những ngày tháng mới sử dụng ban đầu phải trải qua các thể loại kích ứng, mẩn đỏ, purging mụn… thì chắc chắn Tretinoin sẽ mang lại cho bạn “quả ngọt” nếu như biết sử dụng đúng cách đấy. Nếu không muốn trông già hơn tuổi với một làn da nhăn nheo, chùng nhão, sạm nám sớm thì đừng ngại gì mà không cho Tretinoin một cơ hội nhé.
2. SỬ DỤNG TRETINOIN NHƯ THẾ NÀO?
Tretinoin nên được thoa càng gần với da càng tốt. Một số quan điểm “hardcore” hơn thậm chí còn cho rằng chỉ cần bôi Tretinoin riêng lẻ vào buổi tối, không Toner, không Serum, không kem dưỡng. Tuy nhiên để giảm thiểu các tác dụng phụ của Tretinoin đặc biệt là khô và bong tróc da, các bạn đừng bỏ qua bước kem dưỡng ẩm nhé.
Cụ thể hơn, đây là cách để sử dụng Tretinoin tối ưu nhất:
- Trước khi sử dụng Tretinoin, làm sạch da mặt với nước ấm và sữa rửa mặt dịu nhẹ, không dùng các loại sữa rửa mặt quá mạnh để hạn chế tối đa việc da bị kích ứng khi dùng Tretinoin.
- Rửa mặt thật sạch, tránh không bị sót lại cặn sữa rửa mặt trên da. Thấm khô với khăn mềm hoặc bông cotton.
- Cho một lượng vừa đủ Tretinoin (khoảng 1 hạt đậu cho đến 1 lóng tay tuỳ giai đoạn) và thoa đều lên toàn bộ da mặt, tập trung vào những vùng da có nếp nhăn / thâm nám. Tránh bôi trực tiếp Tretinoin lên môi, lỗ mũi và các khu vực gần môi vì có thể gây kích ứng. Nếu bạn dùng Tretinoin dạng lỏng thì có thể thấm đều dung dịch lên bông cotton rồi mới thoa lên mặt để điều chỉnh được dễ dàng hơn.
- Sau khi thoa xong, nhẹ nhàng massage để Tretinoin thẩm thấu hết vào da. Tránh chạm tay lên da mặt cũng như không thoa bất cứ sản phẩm skincare nào lên da trong thời gian này.
- Sau 3-5 phút, thoa thêm kem dưỡng ẩm.
Bên cạnh kem dưỡng ẩm, các bạn có thể kết hợp Tretinoin với một số sản phẩm chứa thành phần phục hồi màng ẩm da như Ceramide, Niacinamide, Panthenol… Những thành phần này sẽ hỗ trợ làm da khoẻ hơn và giảm các kích ứng da không mong muốn. Bạn có thể tham khảo skincare routine dành cho da mụn với sự kết hợp của Obagi Tretinoin Cream 0.1%
Riêng đối với Obagi Tretinoin, để đạt được tối đa hiệu quả của Tretinoin trên da, thay vì sử dụng riêng lẻ thì hãng luôn recommend khách hàng sử dụng combo mix Blender + Tretinoin vào buổi tối và IDR vào buổi sáng. Nói một cách đơn giản dễ hình dung là nếu bạn thoa mỗi Tretinoin thì chỉ đạt được 6/10 độ đẹp còn với combo như trên thì sẽ là 8-9/10 nha :D.
- Buổi tối dùng Obagi Nu Derm Blender #5 + Obagi Tretinoin Cream 0.1% hoặc Tretinoin loại khác của Obagi tuỳ vào liệu trình bạn dùng.
- Buổi sáng dùng SUZANOBAGIMD Intensive Daily Repair (IDR) có chứa thành phần Lactobionic Acid với đặc tính kháng viêm cao, dưỡng ẩm cho da và giảm thiểu các kích ứng. Không có IDR thì da không chịu nổi đô của combo Tretinoin + Blender có Hydroquinone đâu các nàng nhé.

Trong quá trình sử dụng Tretinoin, bạn cũng cần thực hiện một số thay đổi nhỏ trong thói quen sinh hoạt và chu trình chăm sóc da như sau:
- Tránh tiếp xúc với ánh sáng mặt trời quá nhiều, đặc biệt là trong khung giờ nắng gắt từ 10h sáng – 4h chiều, bởi vì Tretinoin làm tăng độ nhạy cảm của da với ánh sáng mặt trời. Luôn sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF tối thiểu từ 30 trở lên để bảo vệ da, kết hợp với các biện pháp che chắn vật lý như nón, áo khoác, kính râm, khẩu trang, ô/dù… cũng như tránh dành thời gian quá nhiều ở những nơi nắng gắt và không có bóng râm. Có thể bổ sung thêm viên uống chống nắng giúp tăng cường khả năng chống chịu của làn da trước tia UV và gốc tự do gây hại, đơn cử như Viên uống chống nắng Pesca P.H.Q Pcyno Hyalu Q10
- Luôn giữ cho làn da và cơ thể đủ nước. Mặc dù không mạnh như Iso-tretinoin (đường uống) nhưng Tretinoin bôi ngoài da vẫn có các tác dụng phụ như làm da khô, bong tróc, đỏ rát, kích ứng… Vì vậy, hãy uống đủ lượng nước cho cơ thể mỗi ngày để giữ da luôn đủ ẩm, giúp cho Tretinoin hoạt động tối ưu trong việc chống lão hoá cho da.
- Tretinoin có thể cần đến vài tháng để mang lại sự thay đổi cho làn da, vì vậy bạn cần kiên trì sử dụng thường xuyên trong thời gian dài để nhận thấy kết quả rõ rệt.
- Hãy tập làm quen với các tác dụng phụ mà Tretinoin mang lại, bởi tuy Tretinoin đã được chứng minh có hiệu quả cao và an toàn cho làn da, nhưng nó vẫn có một số tác dụng phụ nhất định.
3. LỰA CHỌN NỒNG ĐỘ TRETINOIN PHÙ HỢP
Tretinoin có nhiều nồng độ khác nhau, từ dạng kem đến dạng gel với hàm lượng hoạt chất dao động từ 0.025% – 0.05% – 0.1%. Tương tự nhiều thành phần khác, nồng độ Tretinoin mà bạn sử dụng sẽ ảnh hưởng đến kết quả mang lại cho làn da. Hầu hết các nghiên cứu về sử dụng Tretinoin cho mục đích chống lão hoá đều cho thấy rằng kết quả tốt nhất mà Tretinoin đạt được là ở nồng độ trung bình vừa phải 0.05% Tretinoin.
Trong một nghiên cứu được thực hiện vào năm 1991, những người tham gia được cho sử dụng kem dưỡng chứa 0.5% Tretinoin đã nhận thấy được sự cải thiện của làn da thông qua việc nếp nhăn giảm đi, các đốm tăng sắc tố mờ dần, da bớt sần sùi thô ráp và trở nên săn chắc hơn, cũng như việc “cải thiện tổng thể làn da bị tổn thương do ánh nắng mặt trời” sau 24 tuần sử dụng.
Cùng nghiên cứu nói trên, những tình nguyện viên khác được cho sử dụng kem dưỡng chứa hàm lượng yếu hơn là 0.01% Tretinoin lại không được trải nghiệm những lợi ích tương tự, chứng tỏ rằng nồng độ Tretinoin có thể ảnh hưởng rất lớn đến kết quả trên da. Tuy nhiên, điều này cũng nói lên việc hàm lượng thấp Tretinoin sẽ làm giảm các tác dụng phụ mang lại.
Đa phần các bác sĩ da liễu sẽ có xu hướng kê toa sản phẩm chứa 0.05% Tretinoin, giúp cân bằng giữa việc mang lại kết quả tối ưu và các tác dụng phụ như khô da, bong da, mẩn đỏ. Thế nhưng không phải làn da của tất cả mọi người đều giống nhau, vì vậy tốt nhất bạn cần lắng nghe ý kiến của bác sĩ tư vấn cũng như hiểu rõ làn da của chính mình để lựa chọn nồng độ Tretinoin phù hợp.
Bên cạnh nồng độ Tretinoin thì texture sản phẩm cũng quan trọng không kém. Thông thường đa số các sản phẩm chứa Tretinoin đều ở dạng kem (cream). Tuy nhiên một số người sở hữu làn da dầu sẽ thấy dạng kem hơi nhờn và làm da đổ dầu vào buổi sáng sau khi ngủ dậy. Đối với da dầu thì dạng gel sẽ phù hợp hơn vì ít nhờn và tác dụng cũng mạnh hơn, điển hình là Obagi Tretinoin Gel 0.05% . Đặc biệt Tretinoin Gel của Obagi được bổ sung thành phần hydrolyzed fish collagen (Collagen thuỷ phân chiết xuất từ cá biển), có chứa các phân tử peptides ở kích thước nhỏ hơn nhiều so với Collagen từ các nguồn khác, vì vậy dễ dàng thẩm thấu vào da và mang lại hiệu quả vượt trội hơn. Điểm khác biệt nữa là hàm lượng các axit amin như lysine, glycine, proline và hydroxyproline trong Fish Collagen cao hơn rất nhiều.
4. REVIEW OBAGI TRETINOIN
Vì sao team Obagi-Medical lại lựa chọn giới thiệu Tretinoin của Obagi Medical mà không phải những loại Tretinoin khác trên thị trường, chẳng hạn như Retin-A Cream hay YSP Tretinoin? Vì sao giá Tre của Obagi chênh lệch hơn hẳn so với các sản phẩm còn lại?
Bởi lẽ trên đời này giá trị luôn đi đôi với chất lượng, hiếm có cái gọi là ngon-bổ-rẻ như mọi người vẫn nghĩ, đặc biệt là trong skincare. Đơn cử như serum Vitamin C+E+F của Skinceuticals và Timeless chẳng hạn, cùng là một bảng thành phần trông na ná nhau, cùng nồng độ hoạt chất chính nhưng Timeless không bao giờ có thể là bản dupe 100% của Skinceuticals. Nhiều người phàn nàn về độ pH của Timeless CEF không ổn định dẫn đến kết quả mang lại rất “hên xui”, trong khi Skinceuticals thì luôn giữ vững phong độ dù bạn mua đến chai thứ n đi chăng nữa.
Quay lại với Tretinoin của Obagi cũng tương tự như trường hợp nêu trên. Sản phẩm của Obagi thật sự là “đắt xắt ra miếng”, một khi đã dùng Obagi bạn sẽ khó lòng quay lại các sản phẩm trước kia. Obagi không màu mè, không hoa mỹ với bao bì chỉ toàn chữ là chữ, không dùng các chiêu trò marketing hay truyền thông để “loè” khách hàng mà chỉ luôn cố gắng để thực hiện cam kết “thay đổi làn da tới cấp độ tế bào” (create change at the cellular level). Tretinoin của Obagi cũng thế. Với quy trình sản xuất sử dụng công nghệ cao cấp, môi trường sản xuất ra Tretinoin hoàn toàn không có oxy, vì vậy khi đến tay người tiêu dùng, tuýp Obagi Tretinoin sẽ được bảo đảm giữ nguyên vẹn thành phần hoạt chất bên trong mà mang lại hiệu quả cao nhất khi sử dụng trên da. Ngoài ra, còn chưa kể đến sự khác biệt trong kết cấu (texture) của sản phẩm, khi mà Retin-A của Thái Lan thì khá nhờn và lâu thấm thì Obagi Tretinoin lại thẩm thấu nhanh hơn nhiều.
Nếu bạn vẫn còn chưa tin thì hãy thử tham khảo review từ blogger Jenny Reimold với liệu trình sử dụng Obagi Blender và Tretinoin Cream 0.025% trong 3 tháng:
“Với việc sử dụng Blender và Tretinoin, tôi đã nhận thấy sự cải thiện lớn về cả vấn đề tăng sắc tố da và mụn. Thật lòng phải nói là ở thời điểm ban đầu, tôi không nhận thấy sự thay đổi gì rõ rệt, bởi vì bản thân tôi đã hi vọng vào một sự thay đổi cơ bản sau ít nhất một tuần sử dụng cơ. Phải đến cuối tuần thứ 3 hay sang tuần thứ 4, tôi mới thực sự nhận thấy sự thay đổi. Tôi không trải qua bất kì đợt nổi mụn nào, và làn da hơi thô ráp sần sùi của tôi cũng trở nên mềm mịn hơn hẳn. Các đốm nâu do đi nắng, đặc biệt là ở khu vực quanh đường chân tóc trở nên sáng hơn rất nhiều, trong khi các vết nám thai kì thì đã hoàn toàn biến mất. Tôi vẫn còn nhìn thấy một vài đốm nâu nhưng chúng đã mờ nhạt đi đáng kể. Hi vọng rằng nếu tiếp tục sử dụng thì các đốm nâu sẽ còn phai dần đi nữa. Cũng cần phải nói thêm rằng, tôi có một làn da cực kì nhạy cảm, khô và kích ứng với hầu hết mọi thứ bôi lên da (tôi đang viết những dòng này với đôi mắt sưng vù do kích ứng với gel kích mí). Nhưng với Blender và Tretinoin, tôi lại không gặp vấn đề nào cả, ngoại trừ lần mà tôi “lỡ tay” tăng gấp đôi lượng Tretinoin sử dụng và sau đó làm da xuất hiện các mảng khô bong tróc.”

Ảnh trái được chụp một vài ngày trước khi Jenny bắt đầu sử dụng Obagi Blender và Tretinoin. Ảnh phải là sau 3 tháng sử dụng. Trong cả 2 ảnh, Jenny đều chỉ thoa kem dưỡng ẩm.
(Nguồn ảnh/source: https://jennyreimold.com/)
Một review khác cực kì đáng tham khảo về Tretinoin đến từ cô Melissa – Youtuber kỳ cựu – 61 tuổi (đến nay đã là 64 tuổi) mà mọi người có thể xem tại đây. Cô đã sử dụng Tretinoin trong vòng 28 năm (tính tới thời điểm làm Vlog là năm 2016) để có được một làn da đẹp mỹ mãn, không mụn, không nếp nhăn, không thâm nám.
Hãy bôi Tretinoin với niềm tin rằng ở độ tuổi 60, chúng ta sẽ có làn da đẹp như cô Melissa :D.
Trong skincare routine buổi tối, cô Melissa sử dụng combo Obagi Tretinoin Cream 0.1% mix với Obagi Blender . Ngoài ra thì cô cũng sử dụng full liệu trình Obagi Nu-Derm. Chi tiết bạn hãy xem trong clip review bên dưới nhé.
TỔNG KẾT
Sau khi đọc hết bài viết trên, nếu bạn vẫn cảm thấy lăn tăn và hoang mang không biết nên dấn thân vào con đường sử dụng Tretinoin hay không thì đừng ngại inbox cho team, chúng mình hứa sẽ cố gắng hết sức để đưa bạn vào con đường đầy “chông gai và máu me” nhưng kết quả mang lại thì hết sức mỹ mãn (nếu bạn biết treat da đúng cách)